Warszawa – Zaproszenie na spotkanie (grudzień 2023)

Francuskie siodło wz 1874

ZARZĄD ODDZIAŁU STOŁECZNEGO

uprzejmie zaprasza na spotkanie, na którym

Pan TADEUSZ BIAŁEK

wygłosi odczyt nt.

Siodła w polskiej kawalerii II Rzeczypospolitej

Siodła w polskiej kawalerii II Rzeczypospolitej

Formujące się w niepodległej Polsce oddziały kawalerii potrzebowały wyposażenia. Na terenach byłych zaborów pozostały po stacjonujących tam oddziałach kawaleryjskich magazyny. W nich znajdowano potrzebne wyposażenie m.in. rzędy końskie i siodła oraz broń. Polacy służący w wojskach zaborców mieli już okazję poznać wady i zalety siodeł kawalerii pruskiej, austro-węgierskiej i rosyjskiej.
Formujące się poza granicami przyszłego państwa polskiego oddziały napotkały siodła francuskie (4 Dywizja Strzelców Polskich z Odessy i Błękitna Armia gen. Hallera), angielskie (Oddział Dźwiński kpt. Sołodkowskiego z Murmańska), jak i amerykańskie (meksykańskie) i japońskie (5 „syberyjska” Dywizja Strzelców Polskich).
Powstające początkowo w Warszawie, a później pod Puławami dwa szwadrony ułanów (oficjalna nazwa: 104 i 105 Konna Sotnia Pospolitego Ruszenia) formowane przy Legionie puławskim używały siodeł rosyjskich, ale tych było za mało, brakowało też i koni. Poradzono sobie wysyłając z każdego szwadronu, grupy poszukiwawcze złożone z oficera i kilku ułanów, na Podole i Wołyń, skąd przyprowadzają brakujące konie otrzymane w darze od tamtejszych ziemian polskiego pochodzenia. Przyprowadzono po kilkadziesiąt koni do każdego szwadronu.
Polacy z Kresów ofiarowywali też znaczne kwoty pieniężne na potrzeby szwadronów, np. obywatel ziemski pan Karol Jaroszyński ofiarował 10 000 rubli, a pan Zdzisław Grocholski przekazał 3 000 rubli, obaj ze Związku Ziemian z Winnicy, co było znaczącą, jak na tamte czasy, sumą. Ofiarowane pieniądze pozwoliły obstalować u okolicznych rymarzy siodła kawaleryjskie według indywidualnego projektu por. Antoszewskiego, niestety szwadrony wyruszyły na wojnę zanim je otrzymały, a projekt nie zachował się.
Ponieważ natrafiamy na różne określenia elementów rzędu wojskowego przyjmuję nazewnictwo stosowane w wojsku II Rzeczypospolitej według Instrukcji wydanej przez Ministerstwo Spraw Wojskowych Departament Mobilizacyjno-Organizacyjny Sekcja Regul. i Wyszkolenia, J., RZĄD KOŃSKI, Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1919.