Kraków – zaproszenie na spotkanie (maj 2024)

Tapiseria „Przegląd Wojsk pod Zabłudowem przed królem Augustem III” (ze zb. MNK)

Oddział Krakowski Stowarzyszenia oraz Muzeum Narodowe w Krakowie

uprzejmie zaprasza na spotkanie, na którym

Pan Michał Dziewulski

wygłosi odczyt nt.

Tapiseria „Przegląd Wojsk pod Zabłudowem przed królem Augustem III  – niedocenione i nieocenione źródło ikonograficzne”.

Michał Dziewulski
Tapiseria „Przegląd Wojsk pod Zabłudowem przed królem Augustem III”.

Jednym z czołowych obiektów w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie jest monumentalna tapiseria „Przegląd wojsk pod Zabłudowem”. Powstała ona w latach 50-tych XVIII stulecia w warsztatach radziwiłłowskich i była największą z serii kilkunastu tkanin zamówionych przez jednego z największych magnatów Rzeczypospolitej Michała Kazimierza Radziwiłła (1702-1762).
Historycy sztuki są zgodni, iż jest ona szczytowym osiągnięciem polskich warsztatów gobelniczych. Przeznaczona do zamku Radziwiłłów w Nieświeżu przedstawia fundatora na tryumfalnie wspiętym koniu, na tle wojsk Rzeczypospolitej maszerujących przed królem Augustem III. Wydarzenie; które zadecydowało o tytule dzieła, miało miejsce 24 września 1744 roku w małej miejscowości Zabłudów, położonej nieopodal Białegostoku.
Jak słusznie zauważyli badacze, tapiseria ta wraz z innymi, prezentującymi dzieje Radziwiłłów w najdonioślejszych momentach rodowej historii, była wyrazem królewskich ambicji litewskich magnatów. Ale równocześnie wszyscy badacze dość ironicznie odnoszą się do tematu jaki na prezentację własnej osoby wybrał Radziwiłł, bo jakież inne osiągnięcia miałby mieć hetman, który w swoim życiu miał „nigdy nie powąchać prochu”?
Ale czy takie spojrzenie na hetmana jest jednak słuszne? Faktycznie z pozoru tapiseria to kolejny, reprezentacyjny portret konny, gdzie trudno o jakiekolwiek nowe i odkrywcze wnioski. Najnowsze badania archiwalne i szczegółowa analiza ikonograficzna odkrywają jednak coraz to nowe tajemnice tego dzieła.