Warszawa – Zaproszenie na spotkanie (czerwiec 2022)

Miniaturowa podobizna ks. Józefa Poniatowskiego w mundurze generała wojsk koronnych Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Muzeum Zamku Królewskiego w Warszawie)

ZARZĄD ODDZIAŁU STOŁECZNEGO

uprzejmie zaprasza
na spotkanie, na którym

Pan Roman MATUSZEWSKI

oprowadzi po wystawie w Muzeum Wojska Polskiego zatytułowanej:

Zwycięstwo pod Zieleńcami
18 czerwca 1792 r.

Zwycięstwo pod Zieleńcami

Wojna polsko-rosyjska roku 1792, toczona była w obronie reform państwa uchwalonych w Konstytucji 3 Maja (pierwszej konstytucji w Europie – drugiej w ówczesnym świecie) przez Sejm Rzeczypospolitej. Przeciwnicy Konstytucji aktywnie wspierani przez Cesarstwo Rosyjskie zawiązali konfederację targowicką i doprowadzili do zbrojnego najazdu wojsk rosyjskich na terytorium Rzeczypospolitej.
Działania wojenne toczyły się na dwóch obszarach. Na Ukrainie, gdzie korpus ks. Józefa Poniatowskiego stawił opór wojskom rosyjskim gen. Michaiła Kachowskiego i na Litwie, gdzie Korpus litewski po czerwcowych starciach z wojskami Piotra Kreczetnikowa pod Stołpcami i Mirem, w lipcu stoczył bitwę pod Zelwą, w obronie Brześcia i nad Bugiem pod Grannem-Krzemieniem.
Korpus ks. Józefa Poniatowskiego na Ukrainie w marszach odwrotowych, wśród licznych potyczek Kawalerii Narodowej z oddziałami Kachowskiego, znaczniejsze starcia stoczył pod Boruszkowcami (15 czerwca), zwycięską bitwę pod Zieleńcami (18 czerwca), a ostatnią w kampanii koronnej bitwę pod Dubienką (18 lipca), gdzie dowodził gen. Tadeusz Kościuszko.
Wiadomość o sukcesie pod Zieleńcami skłoniła króla Stanisława Augusta do wysłania 22 czerwca do dowódcy zwycięskiej armii koronnej księcia Józefa Poniatowskiego listu, w którym król zapowiada ustanowienie instytucji formalnej Orderu wojskowego … z dewizą Virtuti Militari i przesyła 40 medali srebrnych dla niższych oficerów i prostych żołnierzy.
Pierwsze nadania medalu miały miejsce 25 czerwca w obozie wojsk koronnych w Ostrogu na Wołyniu. Listę pierwszych 15 odznaczonych otwierali nominowani oficerowie, uczestnicy bitwy pod Zieleńcami: książę Józef Poniatowski, generał-lejtnant Michał Wielhorski, generał-major Jan de Pouppart, vicebrygadier Stanisław Mokronowski, vicebrygadier Eustachy Sanguszko.

Plakat wystawy „Zwycięstwo pod Zieleńcami” w MWP w Warszawei