„MĄDROŚĆ ZBUDOWAŁA SOBIE DOM…”  PAŃSTWO KRZYŻACKIE W PRUSACH

MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU 2019 

„Mądrość zbudowała sobie dom…” Państwo krzyżackie w Prusach, taki tytuł będzie miała wystawa, której oficjalny żywot rozpocznie się 14 września 2019 roku w Malborku. Wystawa o wymiarze międzynarodowym, na której za pośrednictwem kilkuset eksponatów i genius loci – jakim jest sam kompleks zamkowy dawnej stolicy krzyżackiego władztwa w Prusach – MALBORK, mamy odkryć wielowymiarowość  tego oryginalnego tworu państwowego jaki posadowił się i ukorzenił na tych ziemiach. Kurator wystawy pan dr hab. Janusz Trupinda Dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku oparł koncepcję swojego odważnego przedsięwzięcia na dwóch podstawach istnienia państwa krzyżackiego: ideologicznym i tym praktycznym, z którego świadectwami materialnymi możemy jeszcze obcować. To pisanie oparte jest póki co na domysłach i lakonicznej zajawce na stronie internetowej MZM. Panu Dyrektorowi nie zawracałem głowy w drążeniu drogi do zaspokojenia własnej samolubnej ciekawości, mając na względzie niezbędny spokój intelektualny jaki winien być udziałem Autora przedsięwzięcia w procesie tworzenia, który i tak był zakłócany prozą życia muzealnego i pożarem jaki miał miejsce w kościele Najświętszej Marii Panny (patronki Zakonu) w sierpniu br. Piszę to po raz pierwszy: mam nadzieję zapełnić wstępnie, otwarte już na tę okazję pudełka w swoim mózgu, wrażeniami z wystawy. Potem jak czas pozwoli, drogę po wystawie powtórzyć – zasób wiedzy uzupełnić i wyrobić sobie opinię o niej. Teraz nastał czas na coś co już mi się przydarzyło i co jak mi się wydaje, poznałem wcześniej, a teraz trwam na nowo w kontynuacji wcześniejszego doznania. Były czasy, w których kładziono w naszym kraju wielki nacisk na naukę historii. Inną sprawą pozostawała kwestia programu nauczania i korekt bądź wygumkowywania tego co było niewygodne. Nie pasowało do tego co teraz nazywa się polityką historyczną. Połączenie tych dwóch sfer ludzkiej aktywności w jedną formę działalności wyklucza ze swej istoty obiektywizm. A i sama Klio jak to muza, miewała w opisie prawdy historycznej zmienne nastroje. Przekaz o krzyżakach był przez długi czas czarno-biały. Kiedy więc zaczynałem poznawać prace Karola Górskiego, stały się one znaczącym impulsem do refleksji nad fenomenem, jakim byli rycerze zakonni i ich państwo powstałe w Prusach. Nadal przechowuję w pamięci wrażenie jakie zrobiła na mnie lektura książki Karola Górskiego : „Zakon Krzyżacki a powstanie państwa pruskiego” Wrocław 1977. Już sam początek tj. : Przedmowa  do wydania włoskiego i następująca po niej Przedmowa do wydania polskiego, dały mi do myślenia, nie tylko z przeświadczenia, że czeka mnie ważna lektura, ale i ze stylu ich narracji skonstruowanym wedle szkoły wyrafinowanej w iście watykańskim kunszcie . Były takie czasy, które wymagały od autorów prawdziwego intelektu. Teraz, po upływie kilkudziesięciu lat, jest mimo wszystko inaczej. Nie umniejsza to jednak w niczym ciekawości odkrywania przesłania jakie niesie w sobie wystawa w Malborku i sposobu w jaki je osiągnięto. Serdecznie zapraszam do poznania: „SAPIENTIA AEDIFICAVIT SIBI DOMUM… – Mądrość zbudowała sobie dom… Państwo krzyżackie w Prusach” . Wystawa czynna od 15 września do 17 listopada 2019 roku. Sapienti sat.

Krzysztof Czarnecki

Oddział Poznański Stowarzyszenia

Miłośników Dawnej Broni i Barwy

Poznań, wrzesień 2019

GALERIA