Warszawa – Zaproszenie na spotkanie (kwiecień 2015)

Artur Grottger „Polonia i Lituania”

Artur Grottger „Polonia i Lituania”W dniu 23 marca 2015 r. w Muzeum Wojska Polskiego w W-wie została otwarta wystawa: Artur Grottger „Polonia i Lituania”. Jest to wystawa wyjątkowa pod wieloma względami. Sceny przedstawione na kartonach A. Grottgera zna chyba każdy, reprodukowane są niemal w każdym podręczniku do historii. Ale osób, które widziały te dzieła sztuki w oryginale jest niewiele, ostatni raz pokazywane były równocześnie w 1988 r. na wystawie monograficznej A. Grottgera w Krakowie. W ciągu tego 27 letniego okresu, na świat przyszło i zdążyło wejść w dorosłość nowe pokolenie Polaków. Jedną z przyczyn tak rzadkiego udostępniania publiczności tych dzieł jest fakt, że słynny cykl „Polonia” znajduje się w zbiorach poza granicami naszego kraju. Jest własnością Szépművészeti Múzeum / Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie. Spadek po Hrabim Jánosu Pálffy, 1912. Cykl „Lituania” posiada w swoich zbiorach Muzeum Narodowe w Krakowie. Dzięki uprzejmości obu tych instytucji, Muzeum Wojska Polskiego przez bardzo krótki okres (1 miesiąc) będzie mogło prezentować wspominane cykle rysunkowe, przywołując pamięć wspólnej walki mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W 2015 r. MWP zamyka cykl obchodów 150 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego, upamiętniając jednocześnie rocznicę jego upadku i śmierć ostatniego z dowódców oddziałów powstańczych księdza Stanisława Brzóski, straconego 23 maja 1865 r. Wystawa ta uświetni też obchodzoną w tym roku 95 rocznicę powołania przez Józefa Piłsudskiego Muzeum Wojska Polskiego.
Artur Grottger operując sztukami wizualnymi już siedem lat po śmierci został nazwany przez Ignacego Skrochowskiego jedynym wielkim poetą 63 r. Jego dzieła trafiały w „czułe struny” dusz Polaków, apelując do ich patriotycznych uczuć, wyzwalając i wzmacniając kult romantycznego bohaterstwa. O to by jego rysunki znalazły jak najszersze grono odbiorców zadbał sam artysta sprzedając prawa do reprodukcji wiedeńskim firmom wydającym albumy w formie odbitek graficznych i fotograficznych. Wydawnictwa te szybko znalazły się w Królestwie Polskim na carskim wykazie dzieł zakazanych, traktowane były jako wywrotowe, co wręcz powodowało wzrost ich popularności wśród kręgów patriotycznych. Z czasem nabrały znaczenia symbolicznego, przyczyniając się do budowy mitu Powstania Styczniowego. Na wystawie prezentowane są również albumy, grafiki, karty pocztowe – tak wydawane w Wiedniu jak i późniejsze z okresu międzywojennego, przypominając jak wielką popularnością cieszyły się te dzieła u odbiorców. By przybliżyć realia epoki na wystawie prezentowana jest również broń, biżuteria patriotyczna i elementy ubioru z okresu „żałoby narodowej”.
Nad wystawą objął Honorowy Patronat Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski. Wystawa została otwarta 23 marca, tj. w dniu w którym od 2007 roku obchodzony jest Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej.
Zapraszam wszystkich do obejrzenia wystawy aby zobaczyć w oryginale te dzieła sztuki, na reprodukcjach których byliśmy wychowywani od najmłodszych lat szkolnych. I które ukształtowały nasze wyobrażenie o powstaniu styczniowym.